Syndrom górnego otworu klatki piersiowej (TOS) to jedna z najczęstszych dysfunkcji występujących w rejonie kompleksu barkowego. Odpowiadając na Wasze komentarze chciałbym pochylić się nad szczegółowym omówieniem tej tematyki. Zwłaszcza z tego powodu, iż najczęściej szukanymi dysfunkcjami występującymi w tym rejonie to zmiany ortopedyczne. Cały problem polega na tym, iż nasz wspomniany TOS nie zostanie zdiagnozowany za pomocą RTG, MRI czy USG, a objawy z nim związane mogą występować nawet w rejonie ręki. Jest to dla mnie bardzo ważny wątek, ponieważ z TOS wiąże się szereg mniej czy bardziej poważnych dysfunkcji czy patologii.

  1. Anatomia

Omawiając tematykę TOS, konieczne jest przeanalizowanie pewnych zależności, ale również wytłumaczenie mechanizmu powstawania dysfunkcji. Całe zaburzenie odnosi się do przestrzeni występującej między kilkoma strukturami. Są to obojczyk, pierwsze żebro i mięśnie pochyłe tj. przedni i środkowy. Z kolei występujące objawy mogą wiązać się z tętnicą podobojczykową, żyłą podobojczykową oraz nerwami wchodzącymi w skład splotu ramiennego. Bardzo proszę, żebyś otworzył teraz atlas anatomii oraz przeanalizował w/w struktury. Zauważ, iż kolejno za stawem mostkowo – obojczykowym przebiega żyła podobojczykowa, mięsień pochyły przedni, tętnica podobojczykowa, splot ramienny oraz mięsień pochyły środkowy. Restrykcje występujące w tym rejonie mogą powodować wszystkie objawy, które łączymy z tzw. „syndromem górnego otworu klatki piersiowej” tj. TOS.

  1. Objawy naszych pacjentów

Myśląc na temat pacjenta z objawami TOS musimy brać pod uwagę objawy związane z układem tętniczym, żylnym czy nerwowym. W przypadku dużych napięć występujących w rejonie układu żylnego pacjent może zgłosić się z zaburzeniami drenażu, obrzękami czy zasinieniem w rejonie KKG (kończyny górnej). Układ tętniczy będzie dawał objawy niedokrwienne tj. drętwienie, uczucie ciężkości czy bladość skóry KKG. Objawy neurologiczne to np. zaburzenia czucia, drętwienia czy brak siły mięśniowej. Zauważ, iż objawy neurologiczne czy układu tętniczego mogą być bardzo podobne. Mogą one występować zarówno w rejonie kompleksu barkowego, łokcia czy ręki. W tym miejscu kłania się umiejętność zróżnicowania tych układów tj. testy neurologiczne czy właśnie testy związane bezpośrednio z dysfunkcją TOS.

  1. Mechanizm powstawania objawów w TOS

Wierząc w to, że wziąłeś atlas anatomii i masz pełną wizualizację w/w struktur, przejdziemy do wytłumaczenia mechanizmu występowania objawów u naszych pacjentów. Poruszając ramieniem musisz zaangażować do ruchu obojczyk, łopatkę, pierwsze żebro czy kręgosłup szyjny i piersiowy. Zatem nawet poprzez niewielkie ruchy KKG angażujemy do ruchu w/w struktury kostne, mięśnie, nerwy czy naczynia. Omawiając pewne zależności, chciałbym zwrócić uwagę na fakt, iż nawet dysfunkcje występujące w rejonie obojczyka mogą wpływać na wszystkie w/w struktury. W tym miejscu wyobraź sobie, że powoli podnosisz rękę ponad poziom obojczyka. Poniżej obojczyka znajdują się wspomniane naczynia krwionośne czy nerwowe. W przypadku występujących restrykcji w tym rejonie światło naczynia czy struktury nerwowej zostaje zwyczajnie zwężone. To jak kable w domu w naszych gniazdkach, gdzie pewne naciski mogą powodować zwarcia. Z drugiej strony mamy układ mięśniowy. Zwróć uwagę, iż duże napięcia występujące w rejonie mięśni pochyłych mogą powodować objawy struktur nerwowych czy tętniczych. Jest to kolejny rejon, gdzie jedna struktura wpływa na drugą etc. To jak niekończąca się opowieść 😉 I właśnie tę opowieść chciałbym rozwinąć w kolejnym odcinku „Anatomii w praktyce – Górny otwór klatki piersiowej”

  1. Diagnostyka różnicowa

Faktem jest, iż kolejnym odcinkiem „Anatomii w praktyce” miała być tematyka rejonu miednicy. Jednak specjalnie dla Ciebie w kolejnym odcinku przenalizuje bardzo szczegółowo tematykę TOS. Jednak już teraz chciałbym Cię prosić, żebyś wziął pod uwagę inne poważniejsze patologie mogące dawać bardzo podobne objawy jak TOS. Te patologie mogą być związane z zaburzeniami układu narządów wewnętrznych (np. płuc, wątroby czy żołądka), hormonalnego czy emocji naszego pacjenta. Uważam, że robimy dużą krzywdę pacjentom, segregując ich na podstawie podstawowych objawów ortopedycznych. Co w przypadku, gdy te objawy ortopedyczne wywołane są poprzez inne patologie, na które zwyczajnie nie miałeś czasu czy kompetencji porozmawiać? W gabinecie jesteśmy dla naszych pacjentów. Ten mały szczegół, który zwyczajnie Ci umknie w trakcie wywiadu, może być kluczowy dla prognozy i leczenia Twojego pacjenta.

  1. Podsumowanie

Poprzez ten artykuł bardzo chciałbym Was zmotywować do przeanalizowania struktur występujących w rejonie TOS, ale również innych struktur, które mogą mieć wpływ na w/w zaburzenia. Będzie to potrzebne, żeby zrozumieć objawy pacjentów czy wykonanie testów diagnostycznych. Nagrywając kolejny odcinek „Anatomii w praktyce – Górny otwór klatki piersiowej” chciałbym zwrócić uwagę na szczegółowe omówienie mechanizmu powstawania TOS, objawów, testów ortopedycznych czy neurologicznych, diagnostyki różnicowej i innych wątków, które mogą być powiązane z dysfunkcjami z TOS. Sam widzisz, że jest tego naprawdę dużo. Dlatego chcąc zrobić to dobrze, naprawdę trzeba się do tego przyłożyć 😀 Zatem uzbrój się w cierpliwość, bo będzie warto! Już na początku grudnia pojawi się kolejny odcinek „Anatomii w praktyce”. 😊 Jeśli chciałbyś w praktyce omówić ten temat zachęcam Cię do odwiedzenia szkolenia MTG Intergacja. Szkolenie opiera się właśnie na temat integracji tych wszystkich systemów 😊 Zdrówka dla Ciebie !

Łukasz Skibiński – Instruktor MTG Podstawa oraz MTG Integracja.